Personalna subrogacija u obligacionom pravu postoji kada neko treće lice ispuni dug koji dužnik ima prema poveriocu, čime poveriočevo potraživanje prelazi na ispunitelja.To treće lice se zove solvens (ispunilac) i stupa na mesto poverioca tako da dužnik umesto ranijem poveriocu duguje njemu. Prelaz potraživanja može nastupiti ugovorom zaključenim između solvensa i poverica ili na osnovu samog zakona
Solidarna obligacija (lat. ob-ligare > srp. – ob-veza) je ona obligacija gde postoji više dužnika ili poverilaca. Kod solidarne obligacije, svaki poverilac ima pravo da traži ispunjnje obaveze u celosti od bilo kog od dužnika, a svaki dužnik ima obavezu da ispuni ceo dug. Ako jedan dužnik ispuni celu obavezu ili jedan od poverilaca primi ispunjnje, obligacija se gasi prema svima. Dužnik koji je isplatio celu obavezu stiče pravo da se naplati od ostalih solidarnih dužnika, a ako jedan od poverilaca primi celokupnu isplatu, ostali solidarni poverioci stiču pravo da zahtevaju od njega deo koji im pripada.
Kada određenu činidbu poveriocu duguje više solidarnih dužnika, on svoje potraživanje može naplatiti od bilo koga od njih. Ali ako poverilac naplati od jednog solidarnog dužnika više od udela koji tereti njega lično, taj solidarni dužnik prema drugom solidarnom sadužniku stiče novu poziciju – poverilačku poziciju.
Tako raniji solidarni dužnik dospeva u poziciju poverioca prema drugom solidarnom dužniku/dužnicima za koje je izvršio čindbu, što se naziva personalna subrogacija. To predstavlja zamenu ličnosti određenog dužničko-poverilačkog odnosa. Isplaćivanjem za drugog, jedan solidarni dužnik preuzima poziciju poverioca. Rokovi za zastarevanje obaveze drugog solidarnog dužnika se ne menjaju, tj. ne dolazi računanja rokova iz početka, već se računa i vreme koje je proteklo do momenta isplate duga od strane solidaranog dužnika koji je izvršio ispunjnje.
Ispunjenjem obaveze za drugog solidarnog dužnika, ispunilac stiče ulogu poverioca u odnosu na drugog solidarnog sadužnika i to u onoj meri u kojoj je sadužnik dugovao pre ispunjenja, a sve prema njihovom unutrašnjem odnosu.
Glavna odlika subrogacije sastoji se se u isplaćivanju (izvršenju) obaveze drugog lica, ali to lice nije neko treće lice već solidarni sadužnik, a iz samog svojstva solidarnog dugovanja proizilazi obaveza da se izmiri obaveza za to lice, ako poverilac zatraži.
Dakle specifičnost koja se javlja kod perosonalne subrogacije je da započeti rok zastarevanja nastavlja da teče, dok kod regresnog postupka ponovo počinje teći rok za zastarevanje.
Aktom ispunjenja solidarne obaveze od strane jednog sadužnika, ta obaveza se gasi, s tim što se pravni odnosi između isplatioca i ostalih dužnika regulišu primenom pravila o podeljenim dugovinskim odnosima. Ipak, ako je solidarna obaveza nastala u isključivom interesu jednog solidarnog dužnika, on je dužan naknaditi ceo iznos obaveze sadužniku koji je namirio poverioca. Advokati u Beogradu. Advokatska kancelarija Vladisavljević.
Za više informacija i konsultacije pišite nam na e-mail: info@advokatiubeogradu.rs
ili pozovite na tel. 064 380 95 25